Jeszcze jedna stolica Polski - zakończenie

Tekst dedykuję Izie z Płocka, czyli mojej synowej...

 

 

W katedrze, w tzw. Kaplicy Królewskiej znajduje się sarkofag ze szczątkami Władysława Hermana i jego syna.

Słynne drzwi płockie składające się z 26 kwater zostały odlane w brązie w Magdeburgu w 1158 roku, a więc o 20 lat wcześniej niż słynne drzwi gnieźnieńskie. Niestety od 1430 roku znajdują się soborze w Nowogrodzie Wielkim w Rosji. Jest kilka hipotez w jaki sposób i dlaczego tam się znalazły. Drzwi, przez które wchodzi się do katedry są wierną, ale jednak kopią tamtych słynnych.

W salach znajdującego się tuż obok katedry muzeum diecezjalnego znajduje się wiele eksponatów mających wielką wartość historyczną np: kielich Konrada Mazowieckiego, herma św, Zygmunta i wspaniałe gotyckie monstrancje.

Naprzeciwko katedry stoi zamek. Ta gotycka budowla, wzniesiona przez Kazimierza Wielkiego na miejscu zamku Władysława Hermana, była siedzibą książąt mazowieckich do końca XV wieku. Był to już zamek obronny a właściwie potężna warownia. Niestety w roku 1532 jej część wraz ze skarpą osunęła się do Wisły. Najpiękniejsza wieża zamku, nakryta charakterystycznym cebulastym hełmem, pełniła kiedyś funkcję katedralnej dzwonnicy, póżniej zmieniła nazwę na Wieżę Zegarową. Po potopie szwedzkim z oryginalnego zamku Władysława Hermana pozostały właściwie jedynie mury obronne, ale i te rozebrano na początku XIX wieku w czasie pruskich rządów. Natomiast z zamku Kazimierza Wielkiego pozostały wieże Szlachecka i wspomniana już wyżej Zegarowa.

W murach zamku znajduje się Muzeum Mazowieckie, które kontynuje tradycje zasłużonej instytucji kultury powstałej z inicjatywy Towarzystwa Naukowego Płockiego w 1821 roku. To właśnie w tym muzeum znajdują się najwspanialsze zbiory secesyjne w Polsce.

W Płocku znajduje się najstarsza z istniejących i działających w tym samym miejscu szkół w Polsce, jest to słynna Małachowianka. Powstała w XII wieku i była wtedy oczywiście szkołą przykościelną. Jej historia jest bardzo długa i ciekawa, szkola doczekała się niejednaj monografii.

W najstarszej zachowanej części szkoły utworzono muzeum szkolne, a w przylegającej do niej gotyckiej wieży znajduje się obserwatorium astronomiczne.

Jednym z pierwszych wyitnych absolwentów tej szkoły był słynny średniowieczny prawnik Paweł Włodkowic - obrońca interesów Polski w sporze z Krzyżakami. Innymi wybitnymi osobistościami, które ukończyły tę szkołe byli: Ignacy Mościcki, aktor Wincenty Rapacki. socjolog Ludwik Krzywicki, fizyk Jerzy Pniewski, premier RP Tadeusz Mazowiecki, podróżnik Tony Halik. Ukonczyla ją także Iza, której zadedykowałam ten tekst.

Z wieży stojącego na odnowionym rynku ratusza codziennie w samo południe i o godzinie osiemnastej grany jest przez trębacza Hejnał Płocki. Wytworny klasycystyczny ratusz został zaprojektowany przez samego Jakuba Kubickiego, tego samego architekta, który był twórcą warszawskiego Belwederu. Duża atrakcją dla najmłodszych turystów jest ruchoma scena pasowania na rycerza Bolesława Krzywoustego, która odbywa się na wieży ratuszowej tuż po hejnale.

Widok ze Wzgórza Tumskiego na Wisłę i na drugi jej brzeg zawsze zachwycał. Najpierw średniowiecznych władców polskich, którzy się tu osiedlali, potem wszystkich innych mieszkańców tej dawnej stolicy. Zachwyca nadal wszystkich, którzy tam się znajdą.

Urodzony i mieszkający przez wiele lat w Płocku znany liryk, Władysław Broniewski, tak pisał w swoim poemacie "Mazowsze":

"Mnie ta ziemia od innych droższa

ani chcę, ani umiem stąd odejść..."

--------------------------------------------------------------------------------------

Tekst powstał kilka lat temu i znajduje się w mojej książce pt: "Nadal wariuję"