LEOPOLIS - część pierwsza

Plan miasta z lat 30tych XX wieku

"Nie urodziłam się w tym mieście ani ja ani moi rodzice, ani moi dziadkowie. Najdalsze nawet korzenie nie wiążą mnie z tamtą ziemią. Mimo to - sercem jestem z nią.

Słynny kresowiak Jerzy Janicki takich ludzi, do których zaliczył przede wszystkim opolskiego historyka profesora Stanisława Nicieję, nazywał "adoptowanymi dziećmi Kresów". Myślę, że też jestem takim dzieckiem.

W tym mieście urodzili się, żyli, tworzyli lub zostali na zawsze słynni Polacy.

Słynny matematyk Stefan Banach, autor katechizmu polskiego Władysław Bełza, słynny podróżnik Benedykt Dybowski, poeta Seweryn Goszczyński, rysownik i malarz Artur Grottger, historyk Kamil Szajnocha, Maria Konopnicka, Maryla Wolska, Gabriela Zapolska.

Najbardziej znany lwowiak Marian Hemar tak pisał o mieście i Polakach w nim mieszkających:

"My jesteśmy z polskiej Florencji,

z miasta siedmiu pagórków fiesolskich.

z miasta muzyki, inteligencji

i najpiękniejszych kobiet polskich.

Z miasta talentów, ideałów,

świetnego renesansu,

wspaniałego baroku.

wież, katedr, kamienic,

my jesteśmy z miasta poezji

co się u nas rodziła na bruku

jakby kamień się zmieniał

w natchnienie...

Z wszystkich marzeń co nienasycenie

w sercu kwitły i lęgły się w głowie

pozostało to jedno marzenie

aby kiedyś umierać we Lwowie"

Jeszcze parę lat temu z niedowierzaniem wysłuchiwałam i czytałam opowieści starych ludzi, którzy musieli stamtąd uciekać. Zostawiali nie tylko swoje domy, ale też swoją młodość, radość, szczęście, całe swoje życie. Uciekali na zachód, jedni do Wrocławia, Szczecina, inni dużo dalej - jak Hemar - do Londynu. Zakładali nowe domy i spotykali się w nich głównie po to, by wspominać to najbardziej wyjątkowe z polskich miast. Niewyobrażalnie wprost za nim tęsknili. I zarażali tą tęsknotą swoje urodzone w nowych domach dzieci, wnuki, a także przyjaciół spoza Kresów.

W jednym ze swoich tekstów poświęconych temu miastu Jerzy Janicki pytał: "Cóż jest takiego niezwykłego w tym mieście, że na przestrzeni jego siedmiowiekowych dziejów same tylko superlatywy ściekały wprzód z gęsich, a później i coraz to wymyślniejszych piór dziejopisów, kronikarzy, letopisów i historiografów?"

Jak informują przewodniki są trzy główne przyczyny takiego postrzegania. Pierwsza - to wyjątkowy klimat, miasto to bowiem położone jest na tzw. Wielkim Europejskim Dziale Wodnym, druga - to bogata historia, i trzecia, najważniejsza - to ludzie. Ci wszyscy potomkowie Ormian, Piastów, Tatarów, Żydów, Niemców, Greków. Wołochów, a nawet Węgrów sprawili, że miasto na zawsze stało się różnobarwną mozaiką języków, wiar i obyczajów.

W polskim kartuszu herbowym miasta lew trzyma w prawej przedniej łapie trzy pagórki. Miało to symbolizować Lwów troisty, a więc trzy żyjące wówczas w mieście nacje, władanie trzech państw i trzy obrządki chrześcijańskie.

Założycielem grodu był książę halicko-wołyński Danyło. Było to około 1250 roku. Nazwa miasta pochodzi od imienia syna władcy - Lwa. Zostało założone na szlaku wędrujących z Orientu do Bałtyku karawan kupieckich. Ustanowiono w nim prawo, które nakazywało kupcom przez nie przejeżdżającym wystawianie w miejskich kramach wszystkich swoich towarów przez 14 dni. W ten sposób mieszkańcy zaopatrywali się w chińskie jedwabie i hinduskie diamenty, kość słoniową, wspaniałe kobierce, przyprawy i inne wspaniałości".

/Był to urywek z mojej książki pt: "Nadal wariuję" wydanej w roku 2016./

Ciąg dalszy nastąpi...

Uwaga: Tekstu "Leopolis", który powstał w roku 2013 nie należy traktować i rozpatrywać w kategoriach politycznych.