Wystawa "W podróży" w Polskich Atenach albo Nowej Aleksandrii - część pierwsza

                                Rezydencja Czartoryskich w Puławach

Była to kiedyś niewielka osada handlowo-rybacka. Leżała na miejscu przeprawy przez Wisłę. W drugiej połowie XVII wieku znalazła się w rękach Lubomirskich. W roku 1671 Stanisław Herakliusz Lubomirski powierzył holenderskiemu architektowi Tylmanowi z Gameren wybudowanie w tym mieście letniej rezydencji. Rezydencja została zniszczona w 1706 roku przez wojska króla szwedzkiego Karola XII.

Odbudowana została przez córkę Lubomirskiego – Elżbietę – i jej córkę Zofię, która wyszła za mąż za wojewodę ruskiego Aleksandra Augusta Czartoryskiego. August posiadał staranne wykształcenie, miał duży wpływ na szlachtę oraz piękny herb rodowy Pogoń, który po latach został herbem tego miasta (formalnie po 1966 roku). Dzięki małżeństwu Zofii z Sieniawskich z Augustem Czartoryskim miasto stało się na następne 100 lat siedzibą Familii. Tak określano Stronnictwo Czartoryskich. 

Półobronny zamek został przekształcony w rokokowy pałacyk. A potem syn Augusta, Adam Kazimierz, poślubił w kościele w Wołczynie (w tym samym Wołczynie, w którym urodził się król Stanisław August Poniatowski i w tym samym kościele, w którym został pochowany) Izabellę Fleming, jedyną dziedziczkę fortuny po podskarbim litewskim. Było to ukoronowanie dążeń rodu do umocnienia pozycji finansowej.

Siedzibą Adama Kazimierza był pałac Błękitny w Warszawie, a jego żony wioska Powązki. Oba ośrodki warszawskie stanowiły pierwszy etap kształtowania się mecenatu Czartoryskich i miały własny program literacki i polityczny, opozycyjny w stosunku do warszawskiego Zamku.

Adam działał w Komisji Edukacji Narodowej, był twórcą i komendantem słynnej Szkoły Rycerskiej, postulował objęcie nauką młodzieży wszystkich stanów, wspierał badania historyczne i etnograficzne, finansował powstanie słownika języka polskiego. W 1785 roku Izabella i Adam Czartoryscy zdecydowali się na przeniesienie rezydencji z Warszawy do Puław. 

O Puławach bowiem jest ten tekst. O mieście, które w pewnym okresie stało się konkurującym ze stolicą centrum życia kulturalnego i politycznego.

------------------------------------------------------------------------

W dniu 21 lipca br zwiedzałam w Rezydencji Czartoryskich w Puławach niezwykle interesującą wystawę - opowieść o polskich podróżnikach, którzy począwszy od XVII wieku przemierzali kontynenty, aby poznać nieznany im świat.

W jednej z największych sal pałacu wyeksponowane zostały elementy wyposażenia każdej takiej wyprawy - a więc mapy, kufry, walizy, przybory toaletowe i piśmiennicze i sepeciki... A także taki składany fotel wyglądający jak tron. Służył on do odpoczynku. Inaczej mówiąc jak jaśnie pan podróżujący powozem po obcym kraju zmęczył się podróżą - to służba wynosiła mu z powozu ten fotel aby sobie mógł w nim usiąść...i odpocząć... 

Ciąg dalszy już napisałam więc niezależnie od protestów - i tak będzie....😊