Najpiękniejsze góry świata - zakończenie

"- Pisz i pisz Jadziu, może teraz  o Holach - podsunął mi pomysł Wojtek, dla którego Tatry to Hole."

Dziękuję Wojtku, że mnie wspierasz w moim pisaniu i wspominaniu. Pamiętasz jak schodziliśmy kiedyś z Kasprowego do Doliny Gąsienicowej? Naprzeciwko nas szło dwóch panów z wielkimi psami. Zwierzęta oczywiście były bez kagańców i biegały po nowych nasadzeniach kosodrzewiny. Poprosiłeś tych panów, aby natychmiast psy przywołali, założyli im kagańce i smycze. Byli oburzeni zwróconą im uwagą, chociaż widzieli twój mundur leśnika. Wtedy pokazałeś im przez lornetkę sarny, które pasły się wyżej, na zboczu Kopy Magury. I powiedziałeś:

- Te psy, gdy wyczują sarny popędzą je po górach, a one nie są do tego przyzwyczajone. Przerażone zaczną uciekać łamiąc nogi...

A później powiedziałeś jeszcze, że co roku pod Tatrami w czasie nocy sylwestrowej ginie dużo saren, jeleni i kozic. Kiedy słyszą wybuchające fajerwerki. uciekają na oślep i zabijają się o drzewa, skały, także o stojące blisko gór zabudowania. Niestety, nic się w tym względzie nie zmienia. Co roku jest tak samo...

14 sierpnia 2011 roku padł rekord w historii Tatrzańskiego Parku Narodowego. W tym dniu ponad 40 tysięcy osób weszło na szlaki Tatr, z tego ponad 13 tysięcy odwiedziło Morskie Oko. Większość z nich, jak stwierdził dyrektor TPN Paweł Skawiński, to niestety "turyści" w klapkach na nogach. Ja dodam : i niestety wielu z nich z puszką piwa w ręce...

W Najpiękniejsze Góry Świata zaprowadziła mnie pierwszy raz moja mama w wakacje po maturze. Zobaczyłam wtedy po raz pierwszy panoramę Hali Gąsienicowej. I ten widok pozostał mi przed oczami na całe życie. I jest moim lekiem na całe zło tego świata.

"- Babciu, opowiesz mi o tym wysokich górach? " zapytał mój 7-letni wnuczek.

Opowiem, ale wcześniej zabiorę cię na piękną wędrówkę.

A wiesz, że kiedyś gdy byłam na wysokiej przełęczy, która nazywa się Wrota Chałubińskiego, to akurat była okropna mgła. I nagle naprzeciwko nas wyszły kozice. Były zdezorientowane, trochę przestraszone, widocznie ta mgła stępiła im węch, bo przeszły tuż obok nas. Baliśmy się ruszyć i staliśmy nieruchomo, prawie nie oddychając.

Innym razem szliśmy Wyżnią Doliną Chochołowską. Na szlaku ślady w postaci odchodów zostawił niedźwiedź. Idący z naprzeciwka taternicy powiedzieli nam żebyśmy wracali, bo wyżej, w kosodrzewinie przebywa niedźwiedzica z niedźwiadkami i że może być groźna dla ludzi.

A wiesz o tym, że w Tatrach są pochowane skarby? Szczególnie w jaskini pod Giewontem. A w Morskim Oku to żyje ryba z baranią głową, a w Jaskini Kasprowej Niźniej pływa złota kaczka, która raz w roku znosi diamentowe jajko. I że Morskie Oko jest połączone z morzem.

W Tatrach bardzo lubię patrzeć na grupki 3-pokoleniowe. Młodzi rodzice prowadzą ze sobą kilkudniowe dzieci a za nimi idą jeszcze dziadkowie tych maluchów. Cieszy mnie to podwójnie, bo to znaczy, że młodzi ludzie przekazują swoim dzieciom to, czego nauczyli ich rodzice...

"- A byłaś na tych wszystkich szczytach?" - to znowu 7-latek.

Byłam tylko na kilku z nich: na Krywaniu i na Rysach od słowackiej strony, na Kominiarskim Wierchu wiele lat temu, kiedy jeszcze prowadził tam szlak, na Giewoncie, Kasprowym, Kozim, na wszystkich szczytach Doliny Chochołowskiej. Mój szczyt był często dużo niżej, bo czasami bałam się wejść na ten prawdziwy. Byłam 2 razy na słynnej przełęczy Zawrat, pierwszy raz gdy miałam 22 lata, drugi - 28 lat później, na Krzyżnem, na przełęczy Liliowe skąd bałam się już iść dalej na Świnicę, na Karbie gdzie czekałam aż zejdą moi towarzysze wędrówki.

Gdy wędrowaliśmy ostatnio po Tatrach doszedłeś z tatą i dziadkiem do Czarnego Stawu Gąsienicowego. Może następnym razem dojdziesz do Zmarzłego Stawu pod Zawratem. Ten stawek lubię najbardziej. Jest malutki, bardzo często nawet w lecie pokryty lodem. I ma kształt łzy. A stamtąd na pewno z młodszym bratem pójdziecie na Zawrat.

"-A o Tatrach już napisałaś?" - zapytał Grzegorz.

Napisałam, ale nie wszystko, bo to nie jest możliwe. Nie napisałam jeszcze o wspaniałych schroniskach tatrzańskich, z których każde ma swoją historię i wyjątkową atmosferę. Nie napisałam o odkrywcach i znanych ludziach Tatr, którzy zostawili tu swoje ślady na zawsze. Nie napisałam o ratownikach górskich. Nie napisałam o limbach, goryczkach, krokusach, dziewięćsile bezłodygowym, szarotkach... O ponurnikach, czyli ptakach żyjących na szczytach, które potrafią chodzić po pionowych tatrzańskich skałach i dotrzymują w ten sposób taternikom towarzystwa. I o tym ile razy przeżyłam burzę w samym środku gór. O tym, jak kiedyś w lipcu wchodziłam na Czerwone Wierchy w słońcu i upale, a parę godzin potem schodziłam w śnieżycy i prawie całkowitej ciemności. 

I o pięknym zwyczaju pozdrawiania się na szlakach.

I nie wiem czy udało mi się w tym tekście ukazać ogrom uczucia, jakim darzę góry mojego życia.

Wszystkim, którzy "dotarli" ze mną na Kozi Wierch /czyli przeczytali obydwie części o najpiękniejszych górach świata/ ... bardzo dziękuję...