Politechnika Warszawska - z cyklu "Moja Warszawa"

Prawdę mówiąc to z Politechniką Warszawską nie mam wiele wspólnego. Także wszyscy moi najbliżsi są albo byli humanistami, ekonomistami  albo artystami. Nikt z nich nie studiował na Politechnice.

A jednak bardzo lubię budynek Politechniki i w pewnym okresie życia bywałam w nim.

Powód był zwyczajny. Po prostu na pięknym dziedzińcu Politechniki były kiedyś organizowane wystawy rzeźb. Wystawiał tam swoje rzeźby także mój ojciec. A ja chodziłam je oglądać trochę z ciekawości a trochę po to, żeby je porównać z rzeźbami innych twórców.

-----------------------------------------------------------------------------

Idea powołania w Warszawie uczelni technicznej powstała w XIX w na skutek błyskawicznego tempa rozwoju techniki na całym prawie świecie. Niestety Polska była wówczas pod zaborami i rozwój techniczny nie był wówczas możliwy w takim stopniu jak w Europie czy w USA. Władze carskie uniemożliwiały Polakom zdobywania wiedzy z obawy przed wznieceniem kolejnych powstań. Jednak dzięki naciskom społeczników i przedsiębiorców działających na terenie Warszawy udało się w 1897 roku powołać Komitet Budowy Szkoły Politechnicznej. Wiązało się to ze zdobyciem odpowiednich funduszy na zakup działki pod budowę uczelni i ściągnięcie do Warszawy odpowiedniej kadry naukowców. Podczas wizyty cara Mikołaja II w Warszawie komitetowi udało się uzyskać zgodę na powołanie wyższej uczelni technicznej w której studenci mogliby zdobywać wiedzę.

Władze rosyjskie zgodziły się na powstanie uczelni pod warunkiem, że zajęcia będą prowadzone w języku rosyjskim. Zarząd Warszawy ofiarował na ten cel milion rubli, a brakujące dwa i pół miliona rubli uzbierano dzięki ofiarności znanych przedsiębiorców - m.inn Leopolda Kronenberga syna, Edwarda Natansona, Mieczysława Epsteina i Maurycego Poznańskiego oraz mieszkańców stolicy.

Podjęto decyzję o budowie budynku uczelni. Niesamowitym osiągnięciem zespołu projektowego było przygotowanie kompletnej dokumentacji projektowej w ciągu 72 dni.  I tak na powierzchni 70 000 m.kw. powstał zespól budynków, który można uznać za najlepiej zaprojektowaną w owym czasie w Europie uczelnię techniczną.

Kamień węgielny pod budowę Gmachu Głównego wmurowano 8 września 1899 roku. Prace budowlane przebiegały bardzo sprawnie. Niestety, na skutek błędów popełnionych przez wykonawców 13 lipca 1900 roku spadł kilkumetrowej długości gzyms wieńczący. Zginęły 3 osoby, a winą obarczono Stefana Szyllera, który był głównym projektantem i nadzorcą budowy.

Elewacja frontowa Gmach Głównego /na zdjęciu wyżej/ ma eklektyczną dekorację architektoniczną nawiązującą do renesansu włoskiego oraz późnego baroku. Budynek wieńczy grupa rzeźbiarska zaprojektowana przez znanego warszawskiego rzeźbiarza Piusa Welońskiego. Jest tam Genius Loci niosący światło czyli symbol zdobywania wiedzy. Jest też personifikacja Fizyki i Architektury. Pomiędzy kolumnami okiennymi umieszczono dekoracje rzeźbiarskie przedstawiający pierwsze wydziały politechniczne. A wśród postaci alegorycznych stoi chłopiec - symbol studiującej młodzieży.

Najbardziej efektownym miejscem Gmachu Głównego jest wieloboczny dziedziniec wewnętrzny z reprezentacyjną klatką schodową, krużgankami biegnącymi dookoła każdej kondygnacji i doświetlony wielobarwnym świetlikiem o wielkości ok 1000 m.kw.

Jesienią 1900 roku zakończono wszystkie prace, a 14 grudnia 1902 roku oficjalnie został otwarty kompleks politechniczny.

Niestety, w ramach odwetu za zorganizowanie przez studentów strajku, którego przyczyną było prowadzenie wykładów i zajęć laboratoryjnych w języku rosyjskim - Politechnika została zamknięta.

Dopiero 15 listopada 1915 roku wykłady reaktywowano. Od tego dnia były prowadzone w języku polskim.

W czasie II wojny światowej Gmach Główny PW był wielokrotnie bombardowany i ostrzeliwany. Elewacja frontowa oraz świetlik uległy zniszczeniu a strop nad Małą Aulą zawalił się. Wnętrza w 60% zostały doszczętnie wypalone.

Odbudowę Gmachu Głównego rozpoczęto w roku 1947.

Obecnie Politechnika Warszawska jest najwyżej klasyfikowaną uczelnią techniczną w kraju oraz największą uczelnią kształcącą kadrę inżynierską.