Kościoły Pokoju i Sokołowsko - z cyklu "Polska Nieznana"

O Kościołach Pokoju w Świdnicy i Jaworze z pewnością słyszeliście. Gorzej z Sokołowskiem.

Ale po kolei...

Kościół Pokoju w Świdnicy to największa drewniana barokowa świątynia w Europie. Razem z Kościołem Pokoju w Jaworze został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego Unesco. Podobny kościół był jeszcze w Głogowie ale w XVIII wieku strawił go pożar.

A więc są na świecie dwa takie wyjątkowe kościoły. Mówi się że to są kościoły z drewna, gliny i słomy. Wzniesiono je w systemie szachulcowym na planie krzyża greckiego właściwie na chwilę. Nie powstałyby gdyby nie potrzeba walki. W latach 1618-1648 przez Europę przetoczyła się krwawa wojna trzydziestoletnia. Z początku miała charakter konfliktu między protestantami a katolikami, szybko jednak przeistoczyła się w batalię o dominację na kontynencie. Po latach krwawych zmagań zawarty został pokój westfalski. Na jego mocy protestancka Szwecja skłoniła Habsburgów do przyznania mieszkającym w ich księstwach śląskim luteranom prawa do budowy trzech kościołów. Katolicki cesarz wyraził zgodę, obwarował ją jednak ostrymi zakazami. Świątynie nie mogły wyglądem przypominać dotychczas stawianych kościołów, miały być pozbawione wież. Przy ich wznoszeniu zabroniono używania cegieł, kamieni i gwoździ. Musiały powstawać z drewna, gliny oraz słomy, tak by można było je łatwo zniszczyć i uniemożliwić kryjówkę ewentualnym wrogom. Kamień węgielny pod budowę kościoła w Świdnicy położono w 1656 roku. Kościół rozbudowywano i z czasem mógł pomieścić ponad 7 tysięcy wiernych. Kościół Pokoju w Świdnicy posiada  ogromną powierzchnię w/1090 m2/ i kubaturę.

Obydwa kościoły znajdują się w województwie dolnośląskim.

Sokołowsko to inaczej niemiecki Goerbersdorf. To w tej miejscowości toczy się akcja horroru przyrodoleczniczego - jednej z ostatnich książek Olgi Tokarczuk pt: "Empuzjon". To książka wybitna ale bardzo trudna w czytaniu i skomplikowana. 

To do Sokołowska czyli Goerbersdorfu trafił na skutek kłopotów rodzinnych słynny lekarz Tytus Chałubiński. Przeżył tam bardzo trudne chwile związane z chorobą i śmiercią syna Franciszka. Pomimo osobistej tragedii docenił jednak walory klimatyczne tej wioski w Sudetach. I zamarzył sobie, aby podobny ośrodek do walki z grużlicą powstał w Galicjii. Po przyjeździe do Zakopanego z którym łączyły go coraz silniejsze więzy rozpoczął swą działalność. I chociaż Zakopane już wcześniej zostało odkryte jako stacja klimatyczna, to Chałubińskiemu właśnie przypisuje się wszystkie zasługi związane z rozsławieniem tego uzdrowiska. Bardzo szybko powstało w Zakopanem ekskluzywne sanatorium doktora Andrzeja Chramca, pierwszego górala, który ukończył studia wyższe.

Sanatoria pełniły wówczas zarówno funkcje lecznicze, jak i kulturalne  czy rozrywkowe. W założonym w 1892 roku zakładzie doktora Chwistka na Krupówkach zaczęło kwitnąć życie kulturalne ....

 I tak to się zaczęło... Do Zakopanego zaczęli przyjeżdżać wszyscy wybitni i znani....Po to, żeby się leczyć i tworzyć... Takze utalentowani gorale podhalanscy zaczeli tworzyc...

--------------------------------------------------------------------------

P.S. W drugiej czesci tekstu korzystałam z różnych materiałów - m.inn. z książki "Sekrety Zakopanego".

P.S. A dlaczego Kościoły Pokoju połączyłam z Sokołowskiem ... to naprawdę nie wiem. Tak mi jakoś wyszło...