Pod Wezuwiuszem

Tekst ten dedykuję Eli Karczewskiej

Gdy przyjechaliśmy do Pompejów kasy były jeszcze zamknięte.
Sprzedawcy pamiątek rozkładali dopiero swoje kramy. Jesli nie liczyć ich kłótni o lepsze miejsca, to można by powiedzieć, że było też cicho.

Francesco podszedł do jakiegoś pana stojącego przy wejściu do Bramy Morskiej, przez którą wchodzi się na teren zasypanego miasta. Cos tam mu mówił, potem obydwaj gestykulowali, w końcu Francesco dał mu jakieś banknoty z prośbą, żeby kupił nam bilety, kiedy otworzą kasy.
Poprosił aby wpuścili nas jednak wcześniej, ponieważ "una signora polacca" ma za parę godzin samolot, a koniecznie musi zobaczyć"jak to Wezuwiusz zasypał kiedyś Pompeje".

W tamtym czasie miałam wiele lat mniej i wygląd znacznie ciekawszy niż teraz, więc Włosi pilnujący wejścia na teren wykopaliska uśmiechnęli się szeroko i otworzyli bramę.

Weszliśmy do całkiem pustego miasta. To znaczy do jego ruin.

Wrażenie było niesamowite. Tym bardziej, że jedynymi żywymi istotami, oprócz nas były tam przemykające wśród ruin koty i jaszczurki.

Pompeje mają równie długą historię jak Rzym. Początkowo należały do Grecji i dopiero w 310 roku p.n.e. miasto zajęli Rzymianie. Weszło ono do państwa rzymskiego na zasadzie sprzymierzeńca. W 89 roku p.n.e. w czasie antyrzymskiego powstania ludów Italii, w których Pompeje przyłączyly się do rebeliantów, miasto zostało zdobyte przz dyktatora Sullę. Uniknęło jednakże zagłady, chociaż pozbawiono je wszelkich praw i przekształcono w rzymską kolonię.

Pierwsza klęska nawiedziła Pompeje w 62 roku n.e. kiedy to wielkie trzęsienie ziemi zamieniło miasto w kupę gruzów. Mieszkańcy przystąpili jednak bardzo energicznie do odbudowy miasta. Wiele budowli podniosło się z ruin, ukonczono odbudowę kilku świątyń, gdy doszło do drugiej, tym razem nieodwracalnej w skutkach katastrofy.

Około południa 24 sierpnia 79 roku n.e, uśpiony od wieków Wezuwiusz, którego zbocza pokryte byly winnicami i wspaniałymi rezydencjami, nagle obudził się ze swego długiego snu.

Wybuchnął z niesłychaną siłą i przez dwa dni wyrzucał ze swego wnętrza popiół, kamienie i lawę.

Zasypał dwa leżące u jego podnóży miasta - Herkulanum i Pompeje.

Pierwsze z nich zostało całkowicie pokryte magmą. Zawaliła ona domy, zmieniła wygląd okolicy i na setki lat pogrzebała wszystko pod dwunastometrową pokrywą stwardniałego tufu.

Natomiast Pompeje zostały zasypane popiołem i drobnymi kamieniami. Dzięki temu zostały odkryte wcześniej i wykopaliska przebiegały tu znacznie łatwiej niż w Herkulanum.

Strasznemu wybuchowi Wezuwiusza przyglądał się z miasta Misenum Pliniusz Młodszy. On to pozostawił potomności opis tego wydarzenia.

Wynika z niego, że Wezuwiusz gorzał wysokimi słupami ognia, po czym wydobyła się w niego olbrzymia czarna chmura i przysłoniła słońce. Wybuch skończył się trzeciego dnia.

Gdy chodziłam po zasypanym mieście nie miałam ze sobą przewodnika. Dopiero wychodząc mogłam go sobie kupić. Ani Francesco ani ja nie mieliśmy też aparatów fotograficznych. A telefony komórkowe z aparatami fotograficznymi dopiero wchodziły w życie. Zaraz na początku mój znajomy powiedział, że nie będzie mi towarzyszył, bo zna te ruiny doskonale... i usiadł sobie na schodku jakiejs świątyni.

Więc poszłam sama.

Szłam wśród ruin świątyń i pałaców, które od 2000 tysięcy lat odpoczywały od zgiełku i hałasu. Zbierały też siły na przyjęcie nowego, ciężkiego dnia, bo lada chwila miał do nich wejść tłum turystów z całego świata.

Najpierw weszłam na forum, przy którym stała kiedyś bazylika, w której odbywały się kiedyś wybory.

Potem poszłam do Swiątyni Apollina i świątyni Jowisza.

I tam trafiłam na piękny posąg boga.

Dalej szłam główną ulicą do amfiteatru. Po drodze mijałam ruiny gospód z amforami na wina i kramiki rzemieślników.

Szłam między wspaniałymi pałacami z cichymi atriami, w których stały posągi faunów i nimf, miedzy zwykłymi domami, przechodziłam też pod wspaniałymi portykami jak Łuk Kaliguli.

Idąc musiałam patrzeć pod nogi, bo krawężniki były wysokie, a na ulicach znajdowały się ustawione w poprzek rzędy kamieni, które miały służyć ówczesnym elegantkom do wygodnego przejścią na drugą stronę.

Doszłam też do term, w których zachowały się dekoracje stiukowe sklepień i  malowidła ścienne i do Bramy Herkulańskiej, za którą zaczyna się Aleja Grobów.

Zajrzałam też do Willi z Misteriami, żeby obejrzeć słynne ścienne malowidła. Nadają one tej budowli rangę jednego z najważniejszych zabytków starożytności.

I do Domu Fauna, który uważąny jest za najpiękniejszą kiedyś rezydencję pompejańską.

W Warzywniku Uciekinierów natknęłam się na przerażający widok leżących odlewów ciał ludzkich.

Szłam sama w kierunku Wezuwiusza. Wyglądał bardzo niewinnie.

I wtedy usłyszałam za sobą wielojęzyczny tłum. Do Pompejów zaczęły wchodzić wycieczki.

Szybko zawróciłam...
--------------------------------------------------------------------
/Był to urywek z mojej książki pt: "Nadal wariuję"./
/A Pompeje zwiedzałam w samotności w czasie podrózy służbowej do Włoch/.