O Baśce Murmańskiej

„Polska? Tam białe niedźwiedzie chodzą po ulicach”.

Taka była kiedyś opinia o naszym kraju.

Faktycznie – raz biały niedźwiedź paradował po ulicach Warszawy. Była to słynna niedźwiedzica Baśka, która w 1919 roku przybyła do Polski wraz z oddziałem strzelców murmańskich aż z dalekiej Syberii.

Chcecie o tym poczytać? A może o tym wiecie?

Tak czy inaczej – zapraszam WSZYSTKICH.

W 1918 roku w okolicach Murmańska i Archangielska został sformowany oddział z polskich żołnierzy, którzy trafili na północ Rosji podczas walk z bolszewikami a rekrutowali się z różnych armii. Jeden z tych żołnierzy przygarnął żywą białą maskotkę, która szybko stała się oficjalną „córką pułku”. Otrzymała imię”Baśka” , stopień i żołd oraz staranne wychowanie. Jej opiekun – kapral o nazwisku Smorgoński pochodził z miejscowości Smorgonie w powiecie oszmiańskim /dzisiejsza Białoruś/. Tam przez kilkaset lat bo od XVI aż po XIX wiek działała sławetna akademia układająca niedźwiadki z litewskich lasów. Jej wychowankowie nie tylko bawili ludzi na jarmarkach, ale też służyli na wielu dworach magnackich, w tym u Radziwiłłów na Zamku w Nieświeżu.

„Baśka” słynęła z łagodności i dobrych manier, bawiła się z dziećmi oficerów ze swojego pułku.

Gdy przybyła do Warszawy wzbudziła sensację wśród jej mieszkańców i zyskała sympatię Józefa Piłsudskiego. Kronikarz murmańczyków Eugeniusz Korwin-Małaczewski pisał że: „gdy Naczelnik wyciągnął rękę, podała mu łapę wykonawszy przedtem dyg ceremonialny”. A podczas defilady Baśka „szła na tylnych łapach, krok w krok za resztą Oddziału, zaś w momencie przepisanym ustawą zwróciła łeb do Naczelnika , salutując dziarsko...” Tę scenę uwiecznił znany malarz batalista – Michał Bylina

Dalsze dzieje Baśki Murmańskiej nie były już tak piękne. Murmańczycy stacjonowali w Twierdzy Modlin, Podczas srogiej zimy 1919 roku Baśka poszła popływać w Wiśle. Mróz i kra jej nie przeszkadzały,/w końcu urodziła się na Syberii i była białym niedźwiedziem/ ale gdy wyszła na drugi brzeg to trafiła na chłopów z widłami. Kiedy strzelcy ruszyli na ratunek, zastali swoją ulubienicę już martwą i obdartą ze skóry.

Wypchana Baśka stała długo jako ważny eksponat w Muzeum Wojska Polskiego. Przetrwała tam Wrzesień 39 roku, całą okupację, pożar palonej Warszawy. Ale po wojnie zniknęła ze zbiorów. Widocznie biały syberyjski niedżwiedż źle się kojarzył dygnitarzom.

/Tekst ten powstał na bazie artykułu znalezionego w jednym z numerów miesięcznika "Stolica" z roku 2016. Stamtąd też zeskanowałam powyższe 3 zdjęcia/

A w Twierdzy Modlin jest od lat trasa Baśki Murmańskiej. Chodzą nią wycieczki szkolne. I nie tylko szkolne. Także dziadkowie ze Szczerbatymi*/ tą trasą chodzili... I co pewien czas natykali się na Maskotkę Baśki Murmańskiej...

A Muzeum Twierdzy Modlin mieści się w Nowym Dworze Mazowieckim przy ul. Baśki Murmańskiej 164...

*/ Osoby niewtajemniczone informuję, że "Szczerbate" to moje wnuki.