TO Muzeum - część druga i ostatnia

 

"Kilka lat po śmierci znanego wszystkim Gruzina dzieła wzorcowe i wychwalane skazano na banicję. Zaczęto je zbierać i wywozić do nieodnowionego jeszcze pałacu w Kozłówce. To dało zaczątek słynnemu i jedynemu wówczas w Europie Muzeum Socrealizmu. 

O powstaniu wystawy socrealizmu zadecydował przypadek. Wypełniona gipsowymi rzeźbami pałacowa powozownia udawała magazyny Muzeum Narodowego w filmie Andrzeja Wajdy "Człowiek z marmuru". Gdy film wszedł na ekrany w 1977 roku, do Kozłówki zaczęli przyjeżdżać dziennikarze z całego kraju. Wtedy podjęto decyzję o zorganizowaniu wystawy i nadano jej tytuł "Oddech Stalina". Wystawa okazała się niesamowitym sukcesem, więc rok później otwarto stałą galerię socrealizmu. 

Weszłam do Muzeum Socrealizmu. W przedsionku przywitał mnie czerwony transparent z napisem „Wróg cię kusi coca-colą”. Na ścianach zobaczyłam oryginalne plakaty nawołujące do walki o wykonanie planu 6-letniego. Widziałam nie tylko dwudziestu trzech Leninów (tkanych, malowanych, rzeźbionych), dwudziestu Bierutów i czterech Dzierżyńskich. Był też jeden Stalin wykonany przez Alinę Szapocznikow w ramach zamkniętego konkursu na pomnik dyktatora, ogłoszonego w 1953 roku. W sektorze „Przyjaciele” zauważyłam kilku Mao Tse-tungów, Kim Ir Sena i jeszcze jednego Stalina. Widziałam niesamowitą ilość przodowników pracy, a wśród nich górnika Wincentego Pstrowskiego. Widziałam Piotra Ożańskiego z Nowej Huty, który stanowił pierwowzór Mateusza Birkuta, głównego bohatera z filmu "Człowiek z marmuru".

Pośrodku galerii stał słup ogłoszeniowy. Widniał na nim plakat poświęcony Stalinowi, którym w dniu jego śmierci, 5 marca 1953 roku, oklejono całą Warszawę, a po południu całą Polskę. 

W jednej z gablot wyeksponowane są spinki do mankietów upamiętniające trzydziestą rocznicę powstania PRL. Do muzeum pamiątkę tę przekazał zwiedzający, który dostał je od ojca na osiemnaste urodziny. 

Dyrektor muzeum zaprosił mnie do magazynów. Na półkach zobaczyłam niezliczone ilości „leninów’. 

– Sama pani widzi – powiedział pan dyrektor, oglądając zdjęcia tych „leninów”, które odziedziczyłam – już nie mamy tego gdzie składać. Musielibyśmy rozbudować powozownię… A na to potrzebne są fundusze. I kto nam wyrazi na to zgodę? 

– Rozumiem – odpowiedziałam i podziękowałam mu za dobre chęci."

--------------------------------------------------------------------

Był to urywek z mojej książki "Mój kraj nad Wisłą".

Uwaga: 

Z kolejnego dodruku książki zostało mi kilka egzemplarzy. Gdyby ktoś jeszcze był zainteresowany książką proszę o kontakt:

rusinowa@op.pl